รีวิว μTorrent โปรแกรมโหลดบิตตัวเล็กสเปคแจ่ม ที่ครองใจนักโหลดบิตทั่วโลก

*** บทความรีวิวนี้ ไม่ได้มีเจตนาจะส่งเสริมการโหลดบิตไฟล์ที่ละเมิดลิขสิทธิ์นะครับ ซึ่งในสมัยนี้มีคอนเทนต์ที่ถูกลิขสิทธิ์หลายรูปแบบที่เปิดให้โหลดบิต อย่างเช่นไฟล์ติดตั้ง หรือไฟล์อัพเดทเกมส์ต่างๆ ซึ่งการโหลดบิตก็เป็นช่องทางที่สะดวกรวดเร็ว เราเลยขอนำเสนอ รีวิวโปรแกรม μTorrent เพื่อบอกเล่าจุดเด่น ข้อสังเกต รวมถึงวีธีการใช้งานโปรแกรม เพื่อให้เป็นประโยชน์กับผู้ที่สนใจโปรแกรมโหลดบิตตัวนี้ครับ ***

เมื่อไม่กี่ปีที่ผ่านมา ถ้าพูดถึงการโหลดบิต โปรแกรมที่ได้รับความนิยมมากที่สุด หนึ่งในนั้นคงจะหนีไม่พ้นโปรแกรมที่มีชื่อว่า μTorrent ที่นอกจากมันจะเปิดให้ใช้งานได้ฟรีๆ มันยังมีฟีเจอร์ที่ครบครันสุดๆ แต่เมื่อเวลาผ่านไป โปรแกรมโหลดบิตใหม่ๆ ที่มีฟีเจอร์ครบกว่าผุดขึ้นมาเป็นดอกเห็ด แถมมีช่วงหนึ่งที่มันแอบมีโปรแกรม Bloatware ติดมาด้วย ทำให้ได้รับความนิยมน้อยลงจากการที่ผู้ใช้เริ่มเปลี่ยนใจหันหน้าไปหาโปรแกรมอื่น      

μTorrent โปรแกรมไคลเอนต์บิตทอร์เรนต์ที่อยู่มาอย่างยาวนานกว่า 12 ปี รองรับภาษาของเมนูมากกว่า 50 ภาษา และหนึ่งในนั้นคือภาษาไทย เป็นโปรแกรมที่ช่วยให้คุณสามารถโหลด Bittorrent หรือมักเรียกกันบ่อยๆ ว่า "โหลดบิต" ได้ การทำงานของมันจะคล้ายๆ กับโปรแกรมคู่ปรับตลอดกาลอย่าง BitComet คือใช้รูปแบบการรับส่งไฟล์แบบ Peer-to-Peer (P2P) ที่ส่งตรงจากเครื่องผู้ส่งถึงเครื่องผู้รับได้ทันที โดยไม่ต้องผ่านเครื่องแม่ข่ายเซิร์ฟเวอร์ (Server) เลย ทำให้สามารถรับส่งไฟล์ได้อย่างรวดเร็วมากยิ่งขึ้น และสิ่งที่จะไม่พูดถึงเลยไม่ได้ก็คือขนาดโปรแกรมเมื่อติดตั้งแล้วจะอยู่ที่ประมาณ 7 MB!! น้อยกว่าไฟล์รูปจากกล้องมือถือบางรุ่นในปัจจุบันเสียอีก 

เรื่องที่หลายๆ คนอาจจะยังไม่รู้ เกี่ยวกับเจ้าโปรแกรมนี้ คือความจริงแล้วมันเป็นโปรแกรมที่มาจากเจ้าของเดียวกันกับ โปรแกรม BitTorrent (บริษัทแม่) และมันก็ไม่ได้อ่านว่า "ยู ทอร์เรนต์" ตั้งแต่แรกเริ่ม เพราะว่าถ้าสังเกตดีๆ จะเห็นว่าชื่อโปรแกรมจริงๆ ของมันเขียนว่า μTorrent ซึ่งไอ้เจ้าสัญลักษณ์ μ เป็นอักษรกรีกที่อ่านว่า "มิว" ไม่ใช่พยัญชนะพิมพ์เล็กภาษาอังกฤษตัว ยู (u) อย่างที่เข้าใจกัน แล้วในบางครั้งถ้าใครมีเพื่อนเป็นฝรั่งแล้วเขาอ่านชื่อโปรแกรมนี้ว่า "ไมโครทอร์เรนต์" ก็ไม่ต้องแปลกใจอะไร เพราะสัญลักษณ์ดังกล่าวในทางวิทยาศาสตร์นั้นคือสัญลักษณ์ ไมโคร (micro) ที่มีค่า 10^-6 อย่างไรก็ตามบริษัทก็ไม่ได้มีการระบุว่าอ่านแบบไหนคือการอ่านที่ถูกต้อง และในเว็บไซต์หลักของเจ้าโปรแกรมนี้ก็ได้ใช้ตัว u เขียนแทนไปด้วย ดังนั้นเอาเป็นว่าใครพอใจจะอ่านว่าอะไรตามสะดวกเลย เพียงแต่ในบ้านเราส่วนใหญ่จะนิยมอ่านว่า "ยูทอร์เรนต์" ซึ่งในรีวิวนี้ผมก็จะอ่านแบบนั้นเช่นเดียวกันครับ 

อินเทอร์เฟซ และการใช้งานเบื้องต้น

รู้หรือไม่ว่าการโหลดบิตทำงานอย่างไร?

การโหลดบิตเปรียบเสมือนการแลกเปลี่ยนสิ่งของ (ไฟล์) ระหว่างเรา (เครื่องของเรา) กับคนอื่นๆ (ในทุกเครื่องที่เปิดอยู่ และมีไฟล์เดียวกัน) โดยมันจะทำการแบ่งไฟล์นั้นเป็นหลายๆ ส่วน เพื่อให้สะดวกต่อการแจกจ่ายไฟล์ให้คนอื่นดาวน์โหลด ซึ่งเครื่องทั้งหมดจะติดต่อกันผ่านระบบอินเทอร์เน็ตโดยมีไฟล์ .torrent บนโปรแกรมบิตเทอร์เรนต์ไคลเอนต์ เช่น เจ้า uTorrent ตัวนี้ ทำหน้าที่เป็นเหมือนตัวชี้ตำแหน่งว่าเครื่องไหนที่กำลังเปิดอยู่ และมีไฟล์เดียวกันนี้บ้าง โปรแกรมก็จะทำการดาวน์โหลดไฟล์นั้นโดยตรงจากเครื่องคนอื่น มาเก็บไว้ในเครื่องเรา ซึ่งต่างจากการดาวน์โหลดไฟล์ตามปกติ ที่ต้องมีเครื่องเซิร์ฟเวอร์มาคอยปล่อยไฟล์ให้ทุกๆ คนดาวน์โหลด และในขณะที่เรากำลังดาวน์โหลดไฟล์อยู่นั้น คนอื่นที่กำลังโหลดไฟล์เดียวกันก็จะเข้ามาเอาส่วนของไฟล์ที่เครื่องเราได้โหลดเสร็จไปแล้ว แชร์กันไปมาจนกว่าจะโหลดเสร็จ ซึ่งเมื่อเราโหลดเสร็จแล้ว และยังไม่กดหยุด โปรแกรมจะเปลี่ยนเครื่องเราให้ทำหน้าที่เป็นผู้แจกไฟล์ Seeder ครับ

สำหรับหน้าตาของโปรแกรมที่ดูสะอาดตา (ถ้าไม่นับแบนเนอร์โฆษณา) และมีการจัดเรียงเครื่องมือคำสั่งไว้เป็นหมวดหมู่ชัดเจน แถมยังมีเมนูภาษาไทย ทำให้ผู้ใช้โดยเฉพาะกับผู้ใช้ใหม่สามารถเริ่มต้นเรียนรู้การใช้งานมันได้ไม่ยาก

ในการเริ่มต้นใช้งาน ก่อนอื่นคุณต้องมีไฟล์รูปแบบ .torrent ของสิ่งที่เราต้องการจะดาวน์โหลด โดยมันเปรียบเสมือนเป็นสื่อกลางในการเชื่อมต่อโปรแกรมระหว่างเครื่องเรากับเครื่องต้นทางในเครือข่ายแบบ P2P ซึ่งสามารถหาไฟล์รูปแบบ .torrent นี้ได้จากพวก Web tracking อันเดียวกันกับที่บ้านเรานิยมเรียกกันว่า "เว็บบิต" นี่แหละครับ 

เมื่อได้ไฟล์ .torrent มาแล้ว ให้ดับเบิ้ลคลิกเปิดมันขึ้นมา จะมีหน้าต่างแสดงข้อมูลไฟล์ที่เราต้องการจะดาวน์โหลดของโปรแกรม μTorrent ถูกเปิดขึ้นมาอัตโนมัติ จากหน้าต่างนี้คุณสามารถเปลี่ยนตำแหน่งโฟลเดอร์ที่จะเก็บไฟล์ และชื่อไฟล์ได้เลย จากนั้นให้ทำการตรวจสอบให้แน่ใจว่าสิ่งที่เรากำลังจะกดโหลด มันถูกต้องตามที่ต้องการหรือไม่ ถ้าใช่ให้กด Ok (ตกลง) ได้เลย โปรแกรมจะเริ่มต้นเชื่อมต่อเข้ากับไฟล์ต้นทางของผู้ที่กำลังปล่อย (Seeder) และเริ่มต้นดาวน์โหลดไฟล์นั้นลงบนเครื่องของคุณ แล้วเมื่อกระบวนการดาวน์โหลดเสร็จสิ้นลง โปรแกรมจะขึ้นหน้าต่างแจ้งเตือน และเปลี่ยนสถานะของไฟล์จาก " Downloading (กำลังดาวน์โหลด)" เป็น "กำลัง Seed อยู่" นั่นหมายถึงว่าตอนนี้คุณกำลังทำหน้าที่เป็น Seeder อยู่ครับ โดยตามธรรมเนียมที่นักโหลดบิตทำกันมานาน รวมไปถึงความมีน้ำใจเราก็ควรปล่อยให้มัน Seed ต่อไปอีกสักพักครับ ซึ่งขณะกำลัง Seed อยู่นั้นเราสามารถใช้งานไฟล์ที่ดาวน์โหลดเสร็จแล้วได้เลย 

ฟีเจอร์ที่น่าสนใจภายในโปรแกรม

• เพิ่มความสะดวก ในการรับส่งไฟล์จากเครื่องหนึ่งไปยังอีกเครื่องหนึ่งได้ในทันที ไม่จำเป็นต้องผ่านเครื่องเซิร์ฟเวอร์ใดๆ ก่อน ด้วยรูปแบบ Peer-to-Peer ที่ทำให้การรับส่งไฟล์รวดเร็วมากขึ้น โดยมีข้อจำกัดคือเครื่องของอีกฝั่งที่จะรับส่งไฟล์ด้วยกันนั้น จะต้องเปิดอยู่ด้วย กล่าวคือถ้ามีคนปล่อยไฟล์ หรือ Seeder เพียงคนเดียว เราก็จะไม่สามารถดาวน์โหลดไฟล์ได้ในขณะที่เขาปิดเครื่องคอมฯ ต้องรอให้เขาเปิดคอมฯ การดาวน์โหลดก็จะดำเนินต่อไปได้ครับ 
• ขนาดของโปรแกรมเล็กไม่ถึง 7 MB ทำให้ไม่กินทรัพยากรเครื่อง และสามารถเรียกใช้โปรแกรมได้อย่างรวดเร็ว
• ติดตั้งแล้วใช้งานได้ทันทีไม่ต้องลงอะไรเพิ่มเติม
• มีความสามารถในการบริหารแบนด์วิดธ์ (Bandwidth Management) อย่างดีเยี่ยม กล่าวคือ ขณะที่เรากำลังโหลดบิตอยู่ ความเร็วอินเทอร์เน็ตจะลดลงมานิดหน่อย อาจทำให้การเปิดดูคลิป YouTube สะดุดเล็กน้อย หรือโหลดหน้าเว็บต่างๆ ได้ช้าลง แต่ก็ไม่ได้ถึงกับอืดจนใช้งานไม่ได้
• สามารถใช้งานได้ฟรี แต่ต้องแลกกับการมีแบนเนอร์โฆษณาปรากฎอยู่ในโปรแกรมตลอดเวลา ซึ่งเอาจริงๆ นอกจากความรำคาญก็ไม่ได้ส่งผลกระทบอะไรต่อการใช้งาน ในส่วนนี้ถ้าใครอยากให้โปรแกรมไม่มีแบนเนอร์ก็สามารถจ่ายเงินเพื่อไปใช้เวอร์ชันที่ไม่มีโฆษณา หรือถ้าต้องการใช้งานฟีเจอร์อื่นๆ เช่น การสตรีมวิดีโอจากไฟล์ที่ดาวน์โหลดทันที หรือการสแกนไวรัสของไฟล์ต้นฉบับก่อนการดาวน์โหลด ก็จ่ายเงินเป็นรายปีซื้อเวอร์ชัน Pro มาใช้ก็ได้ครับ   

การทดสอบความสามารถในการจัดการแบนด์วิดธ์

ก่อนที่เราจะไปดูผลการทดสอบ ผมอยากจะสร้างความเข้าใจใหม่ให้ตรงกันก่อน เกี่ยวกับเรื่องที่คนส่วนใหญ่มักเข้าใจผิดว่าความเร็วในการโหลดบิตนั้น ขึ้นอยู่กับแค่ความเร็วของอินเทอร์เน็ตที่ใช้ตามแพ็คเกจที่สมัคร และโปรแกรมไคลเอนท์ที่ใช้ในการโหลด ซึ่งจริงๆ แล้วยังมีปัจจัยอีกมากมายที่อาจเป็นสาเหตุให้การดาวน์โหลดนั้นช้าลงหรือเร็วขึ้น เช่น การจำกัดการดาวน์โหลดของผู้ให้บริการเครือข่าย, จำนวนคนที่เชื่อมต่อเครือข่ายอินเทอร์เน็ตในขณะนั้น, จำนวนคนปล่อยไฟล์บิตให้ดาวน์โหลด (Seeder), จำนวนคนดาวน์โหลดไฟล์บิต (Peer) และการตั้งค่าต่างๆ ภายในโปรแกรม เช่น ความเร็วในการอัพโหลด และขนาด Disk cache เป็นต้น  

ในการทดสอบครั้งนี้เราจะทดลองทำการโหลดไฟล์ตัวติดตั้งเกมส์ Audition Online ของไทย ที่อยู่ในรูปแบบไฟล์ .zip ขนาด 4.03 GB ซึ่งสามารถเข้าไปโหลดไฟล์ .torrent ได้โดยตรงผ่านเว็บไซต์ผู้ให้บริการเกมส์ ได้ผลการทดสอบเป็นดังนี้

ความเร็วอินเทอร์เน็ต (ปิง / ดาวน์โหลด / อัพโหลด) ที่วัดได้ก่อนการเริ่มต้นโหลดบิต  

ความเร็วอินเทอร์เน็ต (ปิง / ดาวน์โหลด / อัพโหลด) ที่วัดได้ภายหลังเริ่มต้นโหลดบิตไปแล้ว 1 นาที  

จากการทดสอบ แม้ว่าสำหรับไฟล์ติดตั้งเกมส์ Audition Online มีจำนวน Peer (ผู้ที่กำลังโหลดไฟล์เดียวกันกับเราอยู่) มากกว่า 30 คน โปรแกรมก็สามารถดึงแบนด์วิดธ์มาใช้ในการดาวน์โหลดของเราได้สูงสุดเกือบ 8 MB/s ซึ่งนับว่าสูงมากๆ และความเร็วอินเทอร์เน็ตขณะกำลังดาวน์โหลดอยู่นั้นก็ไม่ได้ลดต่ำลงมามาก เรียกได้ว่าการจัดการเรื่องแบนด์วิดธ์ของโปรแกรมนั้นทำได้ดีเลยทีเดียว อย่างไรก็ตามการทดสอบครั้งนี้ก็ยังไม่สามารถบ่งบอกความสามารถของการจัดการแบนด์วิดธ์จริงได้ 100% เนื่องจากยังมีตัวแปรอื่นๆ ที่ไม่สามารถควบคุมได้ที่อาจทำให้ผลการทดสอบคลาดเคลื่อนครับ

การทดสอบการใช้ทรัพยากรเครื่อง (Hardisk, RAM และ CPU) ของโปรแกรม 

การใช้งานทรัพยากรเครื่องขณะกำลังทำการดาวน์โหลดอยู่

การใช้งานทรัพยากรเครื่องขณะกำลังทำการ Seed อยู่

การใช้งานโปรแกรมอื่นๆ ในขณะดาวน์โหลดบิตอยู่นั้นสามารถทำได้อย่างไร้ปัญหา ซึ่งผมทดสอบกับการเล่นเกมส์ DotA2 ไปด้วย เปิด Microsoft word ไปด้วย ก็ไม่พบอาการหน่วงอะไรมากวนใจ เพียงแต่ใครที่ใช้งานอินเทอร์เน็ตอยู่ด้วยจะรู้สึกว่าความเร็วมันจะช้าลง เล่นเกมส์ออนไลน์ค่าปิงจะเพิ่มสูงขึ้นมานิดหน่อยครับ แต่โดยรวมแล้วก็ยังคงใช้งานได้อยู่ ซึ่งผมแนะนำนะครับว่าระหว่างโหลดบิต สิ่งที่ดีที่สุดเลยคือไม่ต้องไปยุ่งอะไรกับอินเทอร์เน็ต ปล่อยให้มันโหลดจนเสร็จแล้วค่อยเล่นจะดีกว่าครับ

  สรุปจุดเด่น ข้อสังเกต และปัญหาที่พบตามความเห็นของไทยแวร์

แม้ว่าตอนนี้เจ้าโปรแกรม μTorrent จะไม่ค่อยได้รับความนิยมเหมือนเมื่อก่อน (แต่จากการจัดอันดับล่าสุดมันก็ยังติด ท็อป 5 โปรแกรมโหลดบิตยอดฮิตอยู่ อ้างอิงจาก tomsguide.com และ techradar.com) และจากการทดสอบในเวอร์ชันล่าสุด ปัญหาที่พบเวอร์ชันก่อนๆ เช่น การแถมโปรแกรมไม่พึงประสงค์มากับเครื่อง ทีมงานตรวจสอบก็ไม่พบโปรแกรม หรือโปรเซสอะไรน่าสงสัยที่แอบมาใช้ทรัพยากรเครื่องของเราทั้ง Harddisk, RAM หรือ CPU เลย ยกเว้นโปรเซสของแบนเนอร์โฆษณาในโปรแกรม 2 ตัว ที่แอบมาใช้ RAM นิดหน่อย 

โดยภาพรวมทีมงานคิดว่ามันก็ยังคงเป็นโปรแกรมทอร์เรนต์ที่ยังน่าใช้อยู่นะ เพียงแค่ถ้าใครอยากใช้มันแบบฟรีๆ ก็คงต้องทนเห็นแบนเนอร์โฆษณาภายในโปรแกรม แต่เอาจริงๆ ไม่ทันได้มองมันหรอกครับ เพราะส่วนใหญ่ตอนดาวน์โหลดเราก็ย่อหน้าต่างของมันไว้กันทั้งนั้น