ว่าด้วยเรื่องคาเฟอีนในโคล่า ที่ไม่ได้มาจากเมล็ดกาแฟ

คาดว่าน้ำอัดลม (โดยเฉพาะน้ำโคล่า) น่าจะเป็นสิ่งที่คนส่วนหนึ่งนึกถึงขึ้นมาในเวลาที่รู้สึกเหนื่อยล้า และเป็นหนึ่งใน เครื่องดื่มโปรด ของใครหลายคน (รวมทั้งเราด้วย) ก็รู้นะว่ามันไม่ดีต่อสุขภาพ เพราะมีทั้งน้ำตาลและกรดซิตริกที่กัดกระเพาะจำนวนมาก แต่พอนึกถึงความรู้สึกสดชื่นหลังจากที่ได้ดื่มน้ำอัดลมเหล่านี้ก็มองข้ามเรื่องสุขภาพไปชั่วขณะหนึ่งและหยิบไปจ่ายเงินทุกที ซึ่งสำหรับคนที่ชื่นชอบการดื่มน้ำอัดลมบางคนก็คงจะเคย ดื่มน้ำโคล่าช่วงดึก และประสบกับปัญหาการนอนไม่หลับในตอนกลางคืนกันมาบ้าง โดยที่อาการ นอนไม่หลับ นี้ไม่ได้เป็นเพราะท้องอืด หรือมีแก๊สในกระเพาะมากเกินแต่อย่างใด แต่เป็นเพราะว่าน้ำโคล่าเหล่านี้นั้น “มีส่วนผสมของคาเฟอีน” ที่ทำให้รู้สึกตื่นตัวต่างหาก

โดยปกติแล้วเรามักจะเคยชินกับคำว่า “คาเฟอีน” ในเครื่องดื่มประเภทกาแฟ แต่ความจริงแล้วคาเฟอีนเป็นสารจากธรรมชาติที่สามารถสกัดได้จากเมล็ดของต้นกาแฟ, โกโก้, ใบชา และถั่วบางชนิด รวมไปถึงใน ถั่ว Kola (Cola) ที่เป็นหนึ่งใน ส่วนประกอบสำคัญของเครื่องดื่มโคล่าในยุคแรกๆ เองก็มีคาเฟอีนอยู่ด้วยเช่นกัน และถึงแม้ว่าในปัจจุบันนี้ทางบริษัทจะมีการ ปรับปรุงสูตร และไม่ได้ใช้ถั่ว Kola ในการผลิตน้ำโคล่าแล้วก็ตาม แต่ผู้บริโภคก็ เคยชินกับน้ำโคล่าสีน้ำตาลที่มีคาเฟอีน ผสมอยู่ด้วยไปเสียแล้ว

ถั่ว Kola ที่ครั้งหนึ่งเคยเป็นส่วนผสมหลักของน้ำโคล่า

ภาพจาก : https://www.greenbiz.com/article/power-social-enterprise-can-forgotten-nut-boost-nigerias-economy

มีการคาดการณ์ว่าเหตุผลที่ทางผู้ผลิตยังคง เติมคาเฟอีนสังเคราะห์ ลงไปในน้ำโคล่านั้นอาจเนื่องมาจาก “เหตุผลทางการตลาด” ที่ต้องการให้ผู้บริโภค “ติดคาเฟอีน” ในน้ำอัดลม เพราะคาเฟอีน (Caffeine) นั้นถือได้ว่าเป็นสารเสพติดประเภทหนึ่งที่สามารถเสพติดได้หากได้รับในปริมาณที่มากพอ แต่คาเฟอีนที่ผสมอยู่ในน้ำอัดลมนั้น ไม่ได้มากพอที่จะทำให้เกิดอาการติดได้ง่าย เพราะในน้ำอัดลมจะมีปริมาณคาเฟอีนอยู่ที่ราว 35-40 มิลลิกรัม (สำหรับโค้กและเป๊ปซี่ ส่วนเมาท์เทนดิวจะอยู่ที่ 54 มิลลิกรัม) ต่อกระป๋องขนาด 350 มิลลิลิตร ในขณะที่ปริมาณคาเฟอีนที่ทำให้ร่างกายรู้สึก “ติด” ได้จะอยู่ที่ราว 100 มิลลิกรัมต่อวัน เท่ากับว่าจะต้องดื่มน้ำอัดลมราว 2-3 กระป๋องต่อวัน จึงจะมีความเสี่ยงที่จะติดคาเฟอีนในน้ำอัดลม แต่สำหรับคนที่ชื่นชอบในการดื่มน้ำอัดลมส่วนมากแล้วน่าจะเป็นการ “ติดความซ่า” และความรู้สึกสดชื่น หลังจากการดื่มมากกว่า เพราะผู้บริโภคบางคนก็ชื่นชอบในการดื่มน้ำอัดลมชนิดอื่นๆ ที่ไม่มีส่วนผสมคาเฟอีนมากกว่าน้ำโคล่า

น้ำอัดลมชนิดอื่นนอกจากโคล่าไม่มีส่วนผสมของคาเฟอีน

ภาพจาก : https://www.webqixhotel.xyz/?product=soft-drinks-per-glass

ซึ่งสำหรับในประเด็นนี้ ทางบริษัท Coca-Cola ได้ให้เหตุผลว่า คาเฟอีนมีรส “ขม” เล็กน้อยและช่วย ชูรสชาติ ทำให้น้ำโคล่ามีรสชาติพิเศษกว่าเครื่องดื่มชนิดอื่นๆ แต่จากการศึกษาวิจัยของมหาวิทยาลัย Stanford ที่ได้ทำการทดลองให้กลุ่มตัวอย่างแยกแยะน้ำโคล่า (ยี่ห้อ Coca-Cola) ที่มีส่วนผสมของคาเฟอีน (Classic Coca-Cola) ออกจากโคล่าที่ไม่มีคาเฟอีน (Caffeine Free Coca-Cola) ผลการทดลองก็พบว่ามีกลุ่มตัวอย่างเพียงแค่ 8 % เท่านั้นที่ แยกได้ว่าน้ำโคล่าชนิดใดที่มีส่วนประกอบของคาเฟอีนอยู่ ดังนั้นคาเฟอีนอาจไม่ได้เป็นตัว “เพิ่มรสชาติ” ให้กับน้ำโคล่าอย่างที่ทางบริษัทกล่าวก็เป็นได้

ในปัจจุบันหลายบริษัทก็ได้มีการผลิตน้ำโคล่าไร้คาเฟอีนออกมาวางจำหน่ายควบคู่กับน้ำโคล่าสูตรดั้งเดิมที่มีคาเฟอีนแล้ว แต่กลับไม่ได้รับความนิยมมากเท่าไรนัก คาดว่าน่าจะเป็นเพราะ “ความเคยชิน” กับรูปแบบแพ็กเกจของโคล่าสูตรดั้งเดิมทำให้ความนิยมแตกต่างกันอย่างเห็นได้ชัด ไม่แน่ว่าหากมีการปรับรูปแบบแพ็กเกจใหม่ของน้ำโคล่าสูตรไร้คาเฟอีนก็อาจได้รับความนิยมเพิ่มมากขึ้นได้

น้ำโคล่าสูตรไม่มีคาเฟอีนของบริษัทต่างๆ

อย่างไรก็ตาม ไม่ว่าจะเป็นน้ำอัดลมประเภทที่มีส่วนผสมของคาเฟอีนหรือน้ำอัดลมที่ไม่มีส่วนผสมของคาเฟอีน ก็ไม่ควรดื่มในปริมาณมากหรือดื่มทุกวัน เพราะน้ำอัดลมก็ยังถือว่าเป็น เครื่องดื่มทำลายสุขภาพ ประเภทหนึ่งอยู่ดี และหากใครที่ต้องการดื่มน้ำโคล่าที่ผสมคาเฟอีนก็อาจ เลือกดื่มในช่วงกลางวันในปริมาณที่เหมาะสม เพื่อไม่ให้ส่งผลต่อการนอนในตอนกลางคืน และออกกำลังกายเพื่อสุขภาพก็น่าจะช่วยให้ดื่มน้ำอัดลมได้อย่างสบายใจมากยิ่งขึ้น