หากจะพูดถึงหนังสารคดีสัญชาติไทย หลายคนอาจนึกเรื่องที่โดดเด่นออกได้ไม่มากนัก แต่มีสารคดีอยู่เรื่องหนึ่งที่สร้างกระแสติดท็อปชาร์ตของ Netflix เมื่อไม่นานมานี้ นั่นคือ หนัง ภาพยนตร์ สารคดี Come and See เอหิปัสสิโก ที่ตีแผ่เรื่องราวเบื้องลึกของวัดพระธรรมกาย ที่หลายคนคงรู้จักจากวัฒนธรรมทางพุทธที่โดดเด่น ไม่เหมือนใคร ซึ่งบทความนี้จะพาไปเจาะลึกเรื่องนี้กัน
ที่มาภาพ : https://thestandard.co/come-and-see-documentary/
ขึ้นชื่อว่าศาสนาพุทธในไทย คงต้องปูพื้นก่อนว่าของเราเป็นสายเถรวาท ที่เน้นการตีความตามพระไตรปิฎกอย่างเคร่งครัด ไม่ดัดแปลงอะไร และมีความเข้มงวดในเรื่องกฎของสงฆ์อย่างมาก ซึ่งจะต่างจากนิกายมหายาน (นับถือในจีน เกาหลี ญี่ปุ่น) ที่มีความยืดหยุ่นมากกว่า ซึ่ง หนัง ภาพยนตร์ สารคดี Come and See เอหิปัสสิโก ได้พยายามสำรวจว่า ความเป็นธรรมกายนั้นยึดตามหลักพุทธเถรวาทนี้แค่ไหน
ที่มาภาพ : https://www.sanook.com/movie/109889/
หนังไปสัมภาษณ์คนหลาย ๆ กลุ่มที่เกี่ยวข้องกับวัดพระธรรมกาย ทั้งลูกศิษย์อดีตคนที่เคยเป็นลูกศิษย์ของวัด นักวิชาการด้านสังคมและพุทธศาสนา และกลุ่มคนที่ไม่เห็นด้วยกับวัด ทำให้เราเห็นองค์ประกอบหลายอย่างที่วัดพระธรรมกายไม่เหมือนกับวัดพุทธเถรวาททั่วไป ทั้งพิธีกรรมที่เน้นให้สาวกถวายปัจจัยทีละมาก ๆ การสร้างสิ่งก่อสร้างใหญ่โต หรือความเชื่อว่ายิ่งถวายเงินเยอะก็ยิ่งมีโอกาสได้ไปสวรรค์
หลายฟุตเตจของหนังเป็นการสัมภาษณ์คนวงใน เช่น เลขาธิการของวัด หรืออดีตผู้เคยทำงานใกล้ชิดกับพระธัมมชโย เจ้าอาวาส ซึ่งมีความเห็นที่แตกต่างกันเกี่ยวกับกิจของวัด ทำให้เราได้เข้าใจทั้งในมุมมองของคนที่สนับสนุน และต่อต้านวัดพระธรรมกาย
ที่มาภาพ : https://thematter.co/entertainment/come-and-see-documentary-review/140033
ในแง่หนึ่ง พุทธแบบธรรมกายอาจถือเป็นทางเลือกแบบหนึ่งของชาวพุทธ มันเป็นพุทธที่จับต้องได้ ทั้งพิธีกรรมที่อลังการ และการชี้วัดความดีด้วยจำนวนเงิน หากมองว่าพุทธแบบนี้เป็นอีกปัจจัยสนับสนุนที่ทำให้คนอยากทำความดี วัดพระธรรมกายก็ไม่น่าจะมีความผิดอะไร เพราะเหล่าสาวกก็ไม่ได้สร้างความเดือดร้อนให้คนอื่น แต่ถ้ามองอีกแง่ ฝ่ายตรงข้ามอาจบอกว่า วัดพระธรรมกายทำให้พุทธแบบเถรวาทดั้งเดิมเสื่อมลงด้วยการดัดแปลง ใส่คติความเชื่อที่ผิดเพี้ยนเข้าไป
ใน หนัง ภาพยนตร์ สารคดี Come and See เอหิปัสสิโก จุดไคลแม็กซ์ของเรื่อง คงจะเป็นการที่รัฐบาลสั่งให้ตำรวจเข้าค้นวัด เพื่อควบคุมตัวพระธัมมชโย เจ้าอาวาส ในข้อหาฉ้อโกง หนังพาเราไปเกาะติดสถานการณ์ที่หาดูได้ยาก ทั้งการที่ตำรวจมาล้อมวัด และการที่เหล่าสาวกมารวมตัวกันเพื่อขวางตำรวจ หรือแม้แต่นั่งสมาธิเป็นการแสดงอารยะขัดขืน จังหวะของหนังในช่วงนี้มีความตื่นเต้นและระทึก ทำให้เราลุ้นว่าเรื่องจะจบแบบไหน จนเราลืมไปเลยว่าดูสารคดีอยู่
ที่มาภาพ : https://thestandard.co/come-and-see/
จุดเด่นที่สุดของหนังสารคดีเรื่องนี้ คงจะเป็นการติดตามเหตุการณ์จริงที่ไม่ใช่ทุกคนจะเข้าถึง และเป็นการนำเสนอข้อมูลทั้งสองด้านเกี่ยวกับวัด เพื่อให้ผู้ชมใช้วิจารณญาณวิเคราะห์เองว่า การมีอยู่ของวัดพระธรรมกายในสังคม เป็นเรื่องดีหรือไม่ นับเป็นสารคดีที่ทั้งชวนคิดและชวนติดตามเรื่องหนึ่งเลยทีเดียว
รับชมหนัง ภาพยนตร์ สารคดี Come and See เอหิปัสสิโก ได้แล้ววันนี้ ทาง Netflix
|
นักเขียนอิสระให้กับสื่อออนไลน์ ชอบวิจารณ์หนังและหนังสือ |